N – jak Nauczyciel

Franciszek Kotula kojarzony jest przede wszystkim z Muzeum, badaniami  terenowymi oraz licznymi publikacjami. Ale był on nie tylko muzealnikiem, badaczem i jak siebie określał „historykiem kultury ludowej”, najpierw był nauczycielem.

Od dziecka  cechowała go ciekawość przeszłości. Ukończył seminarium  nauczycielskie, zdobywając kompetencje do nauczania historii i języka polskiego (status młodszego nauczyciela). Gdy rozpoczął pracę w szkole w Straszydłu (1 września 1920 r.) nie miał jeszcze ukończonych 20 lat. Po roku pracy przeniósł się do szkoły w Głogowie, a od 1924 r.  uczył w szkole w Budach Głogowskich. W 1925 r. zdał w Rzeszowie egzamin  kwalifikacyjny uzyskując uprawnienia starszego nauczyciela i od września wrócił do szkoły w Głogowie. Wciąż żądny wiedzy i podnoszenia kwalifikacji, zdał egzamin w kuratorium oświaty i został skierowany do Torunia na Wyższy Kurs Nauczycielski, który rozpoczął we wrześniu 1928 r., a ukończył w czerwcu 1929 r. Z początkiem kolejnego roku szkolnego rozpoczął pracę w szkole w Tyczynie, gdzie również prowadził obserwacje życia, kultury i zwyczajów ludności żydowskiej oraz uczył się języka hebrajskiego. Franciszek Kotula uczył i wychowywał w nieszablonowy sposób, przy użyciu jak na owe czasy nowoczesnych metod. Jak wspominają jego uczniowie (wśród nich prof. Kazimierz Ożóg), podczas lekcji wykorzystywał pomoce dydaktyczne pozyskane w terenie. Uwrażliwiał swoich uczniów na historię i zwyczaje regionu. Pozyskiwał od nich również przedmioty, które stały się zalążkiem Muzeum Ziemi Rzeszowskiej.  Jego innowacyjne metody nauczania wzbudziły zainteresowanie kuratora  oświaty, dzięki czemu (od 1932 r.) otrzymał pracę w szkole im. Adama Mickiewicza w Rzeszowie. Tam też początkowo mieściły się pierwsze zbiory Muzeum Regionalnego Ziemi Rzeszowskiej. Ale to już inna literka alfabetu….