WIELKI POST NA WSI
Wielki Post jest czasem refleksji i wyciszenia. Na wsi przed II wojną Światową dało się tę atmosferę odczuć znacznie mocniej...
Wielki Post jest czasem refleksji i wyciszenia. Na wsi przed II wojną Światową dało się tę atmosferę odczuć znacznie mocniej...
Środa Popielcowa, zwana ze staropolska Środą Wstępną, kończy karnawał i rozpoczyna w kościele katolickim czterdziestodniowy okres Wielkiego Postu, symbolizujący pobyt...
Gorzkie Żale, to obok Drogi Krzyżowej, jedno z najbardziej popularnych w Polsce nabożeństw, które na stałe wrosło w wielkopostną tradycję....
Misteria Muzyka zawiązana z okresem Wielkanocy ma historie sięgającą początków chrześcijaństwa. Około IV wieku zaczęły kształtować się obrzędy Wielkiego Tygodnia,...
W Polsce wiek XIII jest okresem rozbicia dzielnicowego, rozdarcia dopiero co zjednoczonych pod berłem Chrobrego ziem, państwo słabło. Kler zdawał...
W Wielkim Poście zarówno tradycja jak i przepisy kościelne zakazywały zabaw i muzyki. O północy w Popielec zrywano struny skrzypiec...
W okolicach Łańcuta, Leżajska i Przeworska w Niedzielę Palmową spotkać można było tzw. Żaczków. Byli to chłopcy w wieku szkolnym,...
„Palma bije, nie ja biję, za tydzień wielki Dzień, za sześć noc Wielkanoc!” W Niedzielę Palmową, w tradycji ludowej zwaną...
Znaczenie kulturowe jajka połączone jest przede wszystkim z tkwiącym w nim zarodkiem życia i energią, a tym samym jego inicjalnością....
Specyficznym elementem obrzędowym Wielkiego Czwartku był zwyczaj zwany „judaszem”. Wywodzący się z rytuału niszczenia kukły uosabiającej śmierć i odchodzącą zimę,...
Istotnym i bardzo ciekawym elementem obrzędowości wielkanocnej było tzw. „zawiązywanie dzwonów”, które miało miejsce w Wielki Czwartek. Przez kolejne dni,...
„W Wielki Piątek staliśmy na warcie przy grobie Chrystusa. W mundurach, w pasach, z toporkami przy bokach, a jeszcze szły...
Tradycja budowy „Bożego Grobu” w kościołach na czas Triduum Paschalnego sięga czasów średniowiecza. Przez stulecia przybierały one różnorodne formy. Dziś...
Z obchodami Świąt Wielkanocnych związany jest zwyczaj trzymania straży przy urządzanym w kościołach Grobie Chrystusa, od Wielkiego Piątku do rezurekcji....
Choć dziś tradycja święcenia pokarmów w Wielką Sobotę jest nam doskonale znana, warto zauważyć, że dawniej przykładano do tego zwyczaju...
W Wielopolu Skrzyńskim ważnym atrybutem świąt wielkanocnych jest „turecki bęben”[1]. Z instrumentem tym wiąże się legenda, wg której król Jan...
Woda towarzyszy ludzkości od początków świata. Występuje w micie kosmogonicznym, kiedy to Bóg i Diabeł dryfują po wodzie, a Bóg...
W środę wypadającą w oktawie Wielkanocy czytane są podczas mszy św. wersety Ewangelii św. Łukasza mówiące o dwóch uczniach zmierzających...
Tradycję wystawiania Straży Grobowej zainicjował w 1983 r. Stanisław Wrona z Husowa który przeprowadził się do Wysokiej w 1969 r....
Nazwa Turki wywodzi się od historii o powracających z bitwy wiedeńskiej w 1683 r. i przyprowadzonych stamtąd tureckich jeńcach....
Początki oddziału związane są z powracającymi spod Wiednia mieszczanami Radomyśla biorącymi pośrednio udział w bitwie pod Wiedniem w 1683 r....
Grupa powstała w latach 50. XIX w. z inicjatywy proboszcza księdza kanonika Franciszka Wincentego Szaynoka, który objął probostwo w...
W 1922 roku w Mazurach powstała Straż Ogniowa. Od początku swojego istnienia członkowie Straży pełnili służbę przy Grobie Pańskim: początkowo...
Zgrupowanie to powstało w 1881 r. na pamiątkę powstania w Weryni (jak głosi tradycja), a jej założycielem był Marcin Osiniak...
Gwardia Narodowa im. Tadeusza Kościuszki z Majdanu Zbydniowskiego wg tradycji ustnej została założona około 1818 r. przez właściciela dużego majątku...
Straż Grobowa w Ulanowie jest jedną z najbardziej rozbudowanych i niejednorodnych grup, pełniących wartę przy grobie Chrystusa w okresie wielkanocnym....
Jeden z najstarszych oddziałów Wielkanocnej Straży Grobowej zwana Gwardią Narodową. Założona w 1772 roku w czasie konfederacji barskiej, brała udział...
Tradycja straży grobowych w Bieździedzy miała początek w XVI w. za czasów Marcina Broniewskiego, właściciela Bieździedzy, który przebywał w Jerozolimie,...
Za datę powstania oddziału turków w Chałupkach Dębniańskich przyjmuje się 1946 r. Chałupki będące wówczas przysiółkiem Dębna, nie miały jeszcze...
Pierwsze, pośrednie informacje, o istnieniu turków w Grodzisku pochodzą z przełomu XIX i XX w., rekrutowali się oni z mieszczan...
Turki z Wólki Grodziskiej są jednym z dwóch najstarszych (obok oddziału z Bud Łańcuckich) oddziałów Wielkanocnej Straży Grobowej w dawnej...
Samodzielny oddział Turków powstał w Nowym Grodzisku w 1981 roku, w stanie wojennym. Pierwszym komendantem Turków z Nowego Grodziska był...
Oddział turków w Dębnie powstał tuż po zakończeniu II wojny światowej, w 1946 r. Założycielem i komendantem był pan Niedzielski...
Święta Wielkanocne są czasem zgłębiania tajemnicy Zmartwychwstania i podążania z ufnością za Panem Jezusem. Częścią obchodów tego Święta jest Rezurekcja...
Wśród licznych pisanek znajdujących się w zbiorach Muzeum szczególną uwagę zwracają pisanki pozyskane przez Franciszka Kotulę podczas badań terenowych prowadzonych...
W tym momencie okresu Wielkiego Postu, w którym obecnie się znajdujemy, wielkimi krokami zbliżają się Święta Zmartwychwstania, które niosą ze...
Pisanki w zbiorach Muzeum Etnograficznego im. F. Kotuli, stanowią świadectwo bogactwa polskiej kultury ludowej oraz niewyczerpane źródło inspiracji dla współczesnych...
Chrystus Frasobliwy jest przedstawieniem dobrze znanym, szczególnie na Podkarpaciu i w Małopolsce. Jego figurki stawiane były często przed wiejskimi chałupami...
W Muzeum Etnograficznym im. F. Kotuli w Rzeszowie znajduje się obrazek na szkle zatytułowany „Pierwszy wygon wiosenny” namalowany przez Bronisława...
W kwietniu wypada dzień św. Wojciecha, do którego nawiązuje eksponat będący w zbiorach Muzeum Etnograficznego im. F. Kotuli w Rzeszowie....
Do okresu wielkanocnego, bezpośrednio nawiązuje eksponat będący w zbiorach Muzeum Etnograficznego im. F. Kotuli, przedstawiający Mękę Pańską. Jest to rzeźba...
Okres Wielkiego Postu był czasem wyrzeczeń, wyciszenia i refleksji. Przyjezdni kaznodzieje i zakonnicy prowadzili Misje. W domach i przy kapliczkach...
Imię Zofia, czyli Sophia pochodzi z języka greckiego i oznacza mądrość, która w chrześcijaństwie była odnoszona do Bożej Mądrości –...
Maj, z uwagi na budzącą się do życia przyrodę, miał w obrzędowości ludowej szczególne miejsce, natomiast w kościele katolickim jest...
„Wierzbowe drzewo – gdzie posadzisz, tam wyrośnie” Salix, czyli wierzba występuje w około 300 odmianach, w większości w postaci krzewiastej....
Jednym z ptaków, który najbardziej kojarzy nam się z polską wsią jest bocian biały. Nic w tym dziwnego, skoro 66%...
„Święty Józef kiwnie brodą, idzie zima na dół z wodą” W Polsce przez całe wieki bardzo gorliwie wypełniano zalecenia Kościoła...
25 marca w kościele katolickim obchodzona jest uroczystość Zwiastowania Pańskiego. Święto to wprowadzono w kościele wschodnim już w V w....
„PRIMA APRILIS ALBO NAJPIERWSZY DZIEŃ KWIETNIA DO ROZMAITYCH ŻARTÓW MODA STAROLETNIA….” Wacław Potocki Najstarsze jej ślady wskazują perskie święto radości,...
Tego dnia zwykle kończono wszystkie ważniejsze prace w polu (rozpoczęte w Zwiastowanie). W praktyce gospodarczej oznaczało to zakończenie okresu wiosennego....
Cała zimę bydło spędzało w ciasnych i dusznych stajniach, w bardzo ciężkich warunkach. Z powodu opóźniającej się wiosny i braku...
Zwyczaje związane z dniem św., Marka świadczą, że był kiedyś uważany za koniec wiosny gospodarczej. Do tego dnia powinny już...
Według przekazów św. Florian urodził się ok. 250 r. na terenie dzisiejszej Austrii. Był dowódcą wojsk cesarza Dioklecjana, stacjonował wraz...
Św. Stanisław prawdopodobnie urodził się w Szczepanowie 26 lipca 1030 r. Kształcił się w Gnieźnie, być może również w Tyńcu,...
Święty Jan Nepomucen urodził się w Pamuku koło Pragi. Szybko rozwijającą się karierę kościelną przerwało mu uwięzienie, torturowanie i w...
Ciekawymi zwyczajami związanymi z Wielkanocą, są straże przy Grobie Pańskim, zwane turkami. Zwyczaj ten do dziś praktykowany jest przez mężczyzn...
Człowiek już przed wiekami zwrócił uwagę na to, że pewne przedmioty z jego otoczenia wydają dźwięki. Spostrzeżenia te początkowo były...
Przygotowujemy: Jajka, barwnik do jaj lub kolorową bibułę, ocet, wosk pszczeli, pisak, świecę Jajka – najlepiej białe, bez pieczątek, myjemy,...
