„Etnopodkarpackie” Badania terenowe w powiecie rzeszowskim – kontynuacja
Realizacja zadania w terminie 01.05.2024-30.12.2024 na obszarze powiatu rzeszowskiego województwa podkarpackiego.
Celem projektu jest kontynuacja prac nad upowszechnieniem wiedzy o zróżnicowaniu i bogactwie kulturowym województwa podkarpackiego, rozpoczęta projektem pilotażowym w 2022r. Ważną częścią realizowanego zadania jest wspieranie potrzeby zachowania i popularyzacji bogactwa kulturowego regionu, budowy lokalnej i regionalnej tożsamości, w oparciu o solidne podstawy naukowe, badawcze oraz zgromadzone zasoby podkarpackich instytucji kultury. W 2022 r. dokumentacja terenowa prowadzona była na terenie powiatu leżajskiego, a w 2023 r. na terenie powiatu niżańskiego.
Głównym działaniem jest przeprowadzenie etnograficznych badań terenowych przez powołany do tego 10-osobowy zespół badawczy w okresie od czerwca do listopada 2024 roku. Założonym celem zrealizowanych pilotażowych eksploracji jest rozpoznanie, jakiego rodzaju tradycyjne formy kultury regionalnej występowały i są nadal kontynuowane w wybranym subregionie, a także zarejestrowanie zjawisk nowych i reaktywowanych w badanym zakresie.
W okresie czerwiec- listopad 2024 r. zaplanowano dokumentację terenową w 40 wyselekcjonowanych miejscowościach powiatu rzeszowskiego (obejmując gminy wiejskie: Chmielnik, Dynów, Hyżne, Kamień, Krasne, Lubenia, Świlcza, Trzebownisko; gminy miejsko-wiejskie: Błażowa, Boguchwała, Głogów Małopolski, Sokołów Małopolski, Tyczyn). Zespół badaczy stanowią pracownicy Muzeum (Elżbieta Dudek-Młynarska, Judyta Sos, Agata Witowicz, Emilia Jakubiec- Lis i Monika Zydroń) oraz grupa etnologów z wieloletnim doświadczeniem badawczym (Jolanta Danak-Gajda, Jolanta Dragan, Magdalena Fołta, Janusz Radwański, Helena Urbańczyk).
Zgromadzone materiały będą stanowić podstawę do stworzenia w przyszłości internetowej mapy regionu, gdzie zostanie zaprezentowany w nowoczesnej formie. Na podstawie pozyskanych informacji możliwe będzie wybranie faktów kulturowych, które zostały już zapomniane, aby poddać je gruntownym badaniom etnograficznym. Realizacja badań terenowych ma umożliwić także zidentyfikowanie zjawisk, które można zgłosić na krajową listę niematerialnego dziedzictwa. To ważne działanie mające na celu ochronę tradycji istotnych dla lokalnej społeczności. Całość zgromadzonej i pozyskanej dokumentacji będzie przechowywana w Archiwum Muzeum Etnograficznego im. F. Kotuli w Rzeszowie.
Zadanie jest realizowane dzięki środkom pochodzącym z budżetu Województwa Podkarpackiego.
Franciszek Kotula na obozie badawczym w Raniżowie, 1961 r. , fot. ze zbiorów Muzeum