XI Wojewódzkie Biennale Rzeźby Nieprofesjonalnej im. A. Rząsy

 Podczas tegorocznej edycji Konkursu, Jury w składzie; Marcin Rząsa z Zakopanego, Bogusław Kędzierski z Dynowa oraz Damian Drag z Rzeszowa postanowiło przyznać trzy równorzędne nagrody, które otrzymują:

- Jan Gajda z Chlebnej

- Zbigniew Gaweł z Przemyśla

- Marta Krupa z Orzechówki

Jak zwykle, w tego typu konkursach, wśród nadesłanych prac można zaobserwować ogromne zróżnicowanie zarówno pod względem tematyki jak i opanowania warsztatu rzeźbiarskiego. Na wystawie znalazły sie zatem rzeźby schematyczne - poświęcone tematyce religijnej, historycznej, rodzajowej oraz prace nacechowane forma odpustową czy wręcz pamiątkarską. Niestety wśród prezentowanych rzeźb widać nierzadko motywy komercyjne towarzyszące twórcom nieprofesjonalnym, które najczęściej przejawiają się dużym schematyzmem i dużą ilością zapożyczeń. Szczególnie, natomiast należy wyróżnić prace, które są owocem indywidualnych poszukiwań artystycznych. Oryginalność tych rzeźb wynika z przezwyciężenia tradycyjnych konwencji, a zarazem świadomego zastosowania symbolicznych środków wyrazu. Wyróżnieniami zostali zatem nagrodzeni twórcy, którzy w swoich pracach pokazali zindywidualizowany obraz otaczającego ich świata jak oraz dokonali świadomego wyboru skrótów artystycznych odzwierciedlających się w kompozycji całego dzieła. Umiejętność przedstawienia emocji oraz upływającego czasu, który odciska swoje piętno na każdym aspekcie ludzkiego życia, musi zatem wynikać z wnikliwej obserwacji otaczającego świata, ale jest jednocześnie niepowtarzalnym darem -talentem naszych samorodnych twórców.

Dzięki staraniom Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie, artyści uczestniczący w tegorocznej edycji Wojewódzkiego Biennale Rzeźby Nieprofesjonalnej mogą skonfrontować swoją twórczość z rzeźbą Antoniego Rząsy – patrona konkursu. Niemal naturalnej wielkości rzeźba "Chrystus i Maria Magdalena", którą autor w 1958 roku ofiarował rodzinnej parafii w Futomie, została zaprezentowana rzeszowskiej publiczności za sprawą pracowników WDK w Rzeszowie tj. Pani Krystyny Niebudek , wspomaganej w ostatnich latach przez Kingę Ziobro-Działo.

Antoni Rząsa (1919-1980) - absolwent, następnie nauczyciel PLTP w Zakopanem; rzeźby w drewnie, przede wszystkim o tematyce religijnej; wystawy. kolekcje. żona. syn. - tak mniej więcej wyglądałaby krótka biograficzna notka jednego z najbardziej interesujących polskich rzeźbiarzy XX wieku. Niby wszystko się zgadza, niewiele można by dodać, a jednak ten typowy na pozór życiorys nauczyciela prowincjonalnej szkoły artystycznej, który jedynie z rzadka opuszczał swoją prowincję, kryje wsobie żywot bardzo niebanalny. Urodził się tuż po pierwszej wojnie wubogiej rodzinie chłopskiej, w Futomie, niewielkiej wiosce na Rzeszowszczyźnie, na granicy dwóch kultur, gdzie Rzym od wieków mieszał się z Bizancjum, a surowi święci z ikon współistnieli pokojowo z pucołowatymi świątkami z katolickich kapliczek - to ważne, ta wczesna świadomość, że są różne religie i żadna nie może sobie rościć prawa do słusznej wyłączności. Świat zmieniał się tu powoli, życie biegło wrytmie wyznaczanym przez pory roku. "Rzeźbiłem od szóstego roku życia. Dzieciak robi to, co go cieszy. Najpierw wkorze - to były owieczki, różne zwierzęta i ptaki. Później przerzuciłem się na drewno." W roku 1938 - dzięki stypendium, o które wystarał się dlań nauczyciel - znalazł się w zakopiańskiej Szkole Przemysłu Drzewnego, w klasie Antoniego Kenara. Miał wtedy dziewiętnaście lat - jego równolatkowie właśnie ją kończyli. Wprzyszłości miało się okazać, że Szkoła i spotkanie z Kenarem wyznaczyły całe właściwie jego późniejsze życie; na razie jednak pozostał tu tylko przez rok - potem wybuchła wojna. Powrócił do Futomy, był gońcem w partyzantce, uprawiał z powodzeniem rolę ("Okazało się, że ja to mam we krwi, umiałem siać, orać.").