Muzyka w przestrzeni miejskiej.
Złożonośc problematyki miejskiego pejzażu muzycznego określa średniowieczne pojęcie „musica artificalis” wskazujące na artystyczny aspekt muzyczności przestrzeni miejskiej na którą składa się muzyka kulturowa nierozerwalnie z nim zwiazana oraz muzyka obca nie posiadająca związku z daną przestrzenią. Do pierwszej grupy niewątpliwie należą hejnał miasta, dźwięki dzwonów itp. W tym przypadku mozemy mówic o muzyce miasta. W odniesieniu do drugiej grupy zjawisk akustycznych tworzących muzyczny pejzaż miasta można mówić o wszelkich formach koncertów publicznych, tj. „muzyce w mieście” oraz muzyce mechanicznej skałdających się na pojęcie „muzyki w mieście”, która poprzez cykliczność przybierając formę zjawiska stałego wtapia się w pejzaż muzyczny miasta stając się „muzyką miasta”. W obrębie muzycznej przestrzeni miasta wyróżnić można także zjawisko, które zwane „muzyką dla miasta” polegające na intencjonalnym wprowadzaniu muzyki w obręb miasta, co bezpośrednio wiąże się z kwestią przekraczania granic prywatności i przenikania się przestrzeni prywatnej z publiczną (np. głośne słuchanie muzyki w przestrzeni prywatnych domów i obejść i jej bezpośrednie przenikanie do sfery prywatnej sąsiada oraz przestrzeni publicznych (przemoc akustyczna).
Muzyka wpisuje się także w czas miasta oraz wyznacza jego rytm. Rytm domowy, codzienny jeszcze wspólcześnie wyznaczany jest przez hejnał miejski, dźwięk dzwonów, muzyke uliczną itp. Rytm dni swiątecznych wyznaczany jest przez muzykę obecną w mieście w postaci koncertów plenerowych, parad i defilad z udziałem orkiestr. Czasowi świątecznemu sprzyja też spontanicznie generowana aktywnośc muzyczna w postaci biesiad i ulicznych występów.
oprac. Emilia Jakubiec-Lis
Bibliografia:
Robert Losiak, Muzyka w przestrzeni publicznej miasta. Z Badań nad pejzażem dźwiękowym Wrocławia.
Poniżej fragment wystawy "Barwy i nastroje. Muzyka w malarstwie polskim" prezentowanej w Muzeum Etnograficznym w Rzeszowie.