Ludowe Feng Shui – Magia w chłopskiej zagrodzie

Czas trwania: 07. 11. 2014 do 15.03. 2015

Feng shui to popularna na Zachodzie, a pochodząca z Chin, starożytna sztuka geomancji polegająca na takim kształtowaniu przestrzeni i i jej poznaniu, by uzyskać pozytywny wpływ na życie społeczności i jednostek.

Analogiczne podejście do rzeczywistości bez trudu daje się zauważyć również w polskiej kulturze ludowej. Waloryzacja przestrzeni czy posługiwanie się symbolami w taki sposób, by uczynić życie zdrowym, dostatnim i szczęśliwym w znacznej mierze wynika z obecnych w każdym człowieku archetypów mitologicznych. Mają one charakter uniwersalny ale znajdują  swój wyraz w kulturze poszczególnych narodów czy grup etnicznych.  Ekspozycja opracowana przez, pracujących w Muzeum Mazowieckim w Płocku, etnologów przybliża wizję świata oraz sposoby panowania nad domowym mikrokosmosem znane na Mazowszu i w regionach ościennych. To tutaj były prowadzone, poprzedzające wystawę, badania. Zwiedzający bez trudu rozpozna znane sobie symbole i przekonania i  będzie mógł poznać nie tylko ich genezę i znaczenie ale również odniesienie do innych, czasem odległych, kultur.

Wystawa skupia się na polskiej kulturze ludowej, ale to z niej wywodzi się wiele przekonań  i praktyk, których żywotności we współczesnym, codziennym życiu nikt nie zaprzeczy. Ciągle obecne jest w nas myślenie magiczne, które zakazuje nam witania się przez próg czy siadania na rogu stołu. Nadal wiążemy czerwone wstążki na dziecięcych wózkach, przewiązujemy nimi rośliny i zwierzęta, wierzymy w szczególną moc podkowy, jemioły, czy zapalonej w czasie burzy gromnicy (nazwa nieprzypadkowa). Znaczenia i genezy wielu tych, obecnych w naszym życiu elementów, nie znamy. Nie wiemy skąd wzięła choinka na Boże Narodzenie, dlaczego malujemy wielkanocne pisanki lub dlaczego tak szybko z budowanych w Boże Ciało ołtarzy znikają elementy ich przystroju. Trudno spotkać osobę, która nie zainteresuje się tymi, kryjącymi tak wiele tajemnic oczywistościami, jakie można znaleźć w najbliższym, domowym otoczeniu. Warto na ten domowy kosmos  spojrzeć okiem antropologa, który w przystępny sposób przybliży jego tajemnice.

Grzegorz Piaskowski

Kuratorzy wystawy:  Grzegorz Piaskowski i Magdalena Lica-Kaczan z Muzeum Mazowieckiego w Płocku
Kurator i przygotowanie lokalnego kontekstu: Eżbieta Dudek-Młynarska z Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie
Konsultacja plastyczna: Justyna Pisarek

Wystawa była prezentowana m.in. w  Rydze, Warszawie, Kielcach, Chorzowie.