Śladami Franciszka Kotuli- odc. 1

W nawiązaniu do realizowanego w 2017 roku przez Muzeum Etnograficzne im. F. Kotuli w Rzeszowie projektu „Muzyczne Podkarpacie. Badanie Terenowe” dofinansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego chcielibyśmy wspomnieć o terenowej działalności badawczej Franciszka Kotuli, patrona naszego Muzeum.

W trakcie swojej pracy Franciszek Kotula urządzał tzw. obozy badawcze z udziałem studentów i naukowców z  ośrodków akademickich w kraju. Zorganizował i prowadził 20 etnograficznych obozów naukowo-badawczych w różnych regionach Rzeszowskiego. Wszystkie te badania były szczegółowo dokumentowane i gromadzone nie tylko w Muzeum, ale także we własnym archiwum domowym. Wyniki badawcze, wynikające z nich problemy i postulaty znajdowały miejsce w jego artykułach sprawozdawczych, publicystycznych, opracowaniach studyjnych i w książkach.

Franciszek Kotula posiadał, niezwykle przydatną w prowadzeniu badań terenowych, umiejętność wyszukiwania lokalnych informatorów i wydobywania od nich potrzebnych informacji. Dzięki swoim cechom osobowości, takim jak bezpośredniość, energia, poczucie humoru nawiązywał kontakty ze swymi informatorami. Pomagała mu w tym znajomość wiejskiej etykiety i mentalności mieszkańców wsi. Z wieloma utrzymywał później stałe kontakty.

Ten okres badań sam tak wspominał:

„Plątałem się po nieznanym mi wówczas terenie, który później poznałem jak własną kieszeń. I szukałem – jak legendarnego kwiatu paproci – historii (..) nie tej wielkiej, archiwalno- bibliotecznej, ale właśnie tej małej, błąkającej się po zapomnianych starych drogach, grodziskach, karczowiskach i kościeliskach, gdzie straszyło nad stawami i jeziorkami, gdzie zapadały się kościoły i skąd pochodziły jęki dzwonów, po paryjach, gdzie ktoś zakopał ogromne skarby, zamordował kogoś i zakopał w samotnej mogile (F. Kotula, Teren, oni i ja, [w: Prace i materiały z badań etnograficznych. Tom poświęcony Franciszkowi Kotuli] Rzeszów 1979, s. 14-15).”

Podczas prowadzonych przez  Franciszka Kotulę badań terenowych pozyskiwano również przedmioty, które obecnie znajdują się w zbiorach naszego Muzeum. W trakcie tegorocznych badań terenowych do Muzeum pozyskane zostały instrumenty oraz pamiątki po kapelmistrzu i animatorze kulturalnym – Józefie STRZĘPKU z Tułkowic (1889-1967).  Serdecznie zapraszamy do obejrzenia nowo pozyskanych eksponatów na najnowszej wystawie pt. „Bijcie w kotły, w trąby grajcie…” .