Św. Małgorzata walcząca ze smokiem

Św. Małgorzata żyła w Antiochii (dzisiejsza Turcja) na przełomie III i IV w. Legenda głosi, że nawróciła się dzięki piastunce, która była chrześcijanką. Zakochał się w niej rzymski namiestnik. Małgorzata nie przyjęła jego oświadczyn. Ojciec, który był pogańskim kapłanem, wypędził ją z domu, a odrzucony kandydat na męża kazał ją aresztować, poddać torturom (została ubiczowana, poparzona ogniem, była szarpana żelaznym grzebieniem i wieszana za włosy) i zamknąć w więzieniu. Tam była kuszona przez szatana pojawiającego się w postaci smoka, nie uległa jednak i wciąż wierna wierze została ścięta mieczem ok. 305 r. Szczególnie ciekawa jest legenda tłumacząca dlaczego święta jest patronką położnic, mówiąca o tym, iż smok połknął Małgorzatę, ta jednak wydostała się z niego rozpruwając mu brzuch krucyfiksem.

Jej kult w Europie rozpoczął się w średniowieczu. Św. Małgorzata Antiocheńska obok św. Doroty,  św. Barbary i św. Katarzyny Aleksandryjskiej, to Virgines Capitales, czyli cztery najważniejsze dziewice i męczennice. Święta należy także do grona Czternastu Świętych Wspomożycieli.

Jej atrybutem jest: palma, smok, lilia, żelazny grzebień, krzyż, wianek z margerytek lub korona.

Jest patronką dobrej śmierci, dziewic, niemowląt,  położnic i położnych, a także rolników, którzy w okolicach jej wspomnienia liturgicznego rozpoczynali żniwa. Wzywana była w przypadku bezpłodności, chorób nerek i  źle gojących się ran. Uciekano się do niej podczas pokusy i zwątpienia.

Wspomnienie liturgiczne w Kościele Katolickim przypada na dzień 20 lipca. Jednakże wiele parafii w Polsce, którym patronuje św. Małgorzata obchodzi odpust ku jej czci 13 lipca. Podobnie jest w parafii pod wezwaniem św. Małgorzaty i św. Walentego w Wysokiej k. Łańcuta, gdzie obraz świętej znajduje się w ołtarzu głównym. W  koście tym znajduje się również feretron z wizerunkiem świętej, a 13. dnia każdego miesiąca odmawiana jest Litania do św. Małgorzaty ze słowami:

Święta Małgorzato Antiocheńska
Święta Małgorzato, dziewico
Święta Małgorzato, kwiecie niewinności
Święta Małgorzato, męczennico
Święta Małgorzato, oblubienico Chrystusa
Święta Małgorzato, nieustraszona w obliczu śmierci
Święta Małgorzato, pełna bojaźni Bożej
Święta Małgorzato, nieustraszona okrutnymi mękami
Święta Małgorzato, szczególna patronko młodzieży

Przez zasługi świętej Małgorzaty

prosimy Cię Panie

O wytrwanie w wierze
O mądrość w podejmowaniu decyzji
O owocne korzystanie z Sakramentów Św.
O właściwe wykorzystanie talentów
O umiejętność dostrzegania dobra
O pokrzepienie w trudnych chwilach życia
O posłuszeństwo Słowu Bożemu
O umiłowanie modlitwy
O pocieszenie w smutkach i udrękach
O siłę ducha w chwilach zwątpień
O wrażliwość sumienia
O męstwo w znoszeniu cierpienia
O odwagę dawania świadectwa
O wierność Bogu i miłość Ojczyzny

Wszechmogący Boże, święta Małgorzata, męczennica dochowała wierności Tobie aż do śmierci, przez Jej wstawiennictwo broń nas od wszelkich niebezpieczeństw i w godzinę śmierci umocnij nas Ciałem i Krwią Twojego Syna, który żyje i króluje w jedności Ducha Św., Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.

Mówiono dawniej:

W dzień św. Małgorzaty, pierwsze gruszki do chaty; św. Małgorzata zapowiada środek lata oraz W lipcu się kłosek korzy, że niesie dar boży, a najpierwsza Małgorzata sierp w zboże założy.

Judyta Sos

Bibliografia:

Katarzyna Ignas, Topiec, błąd, lizibożek i dzidko. Relikty ludowych wierzeń demonologicznych z okolic Przeworska,Przeworsk 2018,

Hanna Ignatowicz, Aleksandra Kosmacz, Małgorzata Sawicka,  Święty Izydor wołkami orze… Święci patroni w życiu polskiej wsi, Szreniawa 2016.

Modlitwa:

https://wysokalancucka.pl/nasi-patroni/litania-do-sw-malgorzaty.html