Skąd w Rzeszowie „Kaziuki”?

Dnia 4 marca w kościele katolickim obchodzone jest święto Św. Kazimierza Królewicza. Był on synem króla Kazimierza Jagiellończyka, urodził się 3 października 1458 r. w Krakowie. Jako namiestnik królewski wsławił się sprawnymi rządami, jako chrześcijanin – głęboką pobożnością. Zmarł 4 marca 1484 r. w opinii świętości, kanonizowany został w 1602 r. Św. Kazimierz jest jednym z najbardziej popularnych polskich świętych. Jest patronem Polski, Litwy, rzemieślników i młodzieży. W ikonografii atrybutem Świętego jest mitra książęca. Przedstawiany także ze zwojem w dłoni, na którym są słowa łacińskiego hymnu Omni die dic Mariæ.

W ramach liturgicznego wspomnienia św. Kazimierza Królewicza – znanego z dobroczynności, surowego trybu życia oraz głębokiej pobożności eucharystycznej i maryjnej, patrona młodzieży, którego świadectwo i przesłanie nadal jest aktualne  – odbywają się „Kaziuki”.

Dawniej na to święto ku czci św. Kazimierza zjeżdżała do Wilna cała ludność wiejska z najdalszych stron Wileńszczyzny. Na Placu Łukiskim rozstawiano stragany, stoły, namioty. I rozpoczynał się handel drewnianymi łyżkami, miskami, zydlami, beczułkami, fujarkami. Można było tu też znaleźć wyroby z lnu, piękne tkaniny ludowe, kołowrotki, maglownice i palmy. I symbol jarmarku – piernikowe serca, serduszka oraz obwarzanki smorgońskie. Wśród wędrującego po placu tłumu panował świąteczny nastrój…

Ta wileńska tradycja doskonale przyjęła się w Rzeszowie. Dziś kaziukowe jarmarki są jednak zupełnie inne. W tym roku „Kaziuki”, czyli kiermasz z charytatywnym przesłaniem, zorganizowane zostały wspólnie przez Caritas Diecezji Rzeszowskiej i rzeszowskich cukierników już po raz 22. Od początku akcji przyświeca pomoc studentom polskiego pochodzenia zza wschodniej granicy, np. Ukrainy, Białorusi, Kazachstanu, Kirgistanu, czy Mołdawii, którzy uczą się lub chcą rozpocząć naukę w naszym kraju. Studenci ci mają często trudną sytuację materialną.

Kiermasz ten odbywa się zawsze w niedziele (4 marca, albo w niedziele najbliższe tej dacie – a więc 7 marca w 2021 r.). Jak co roku piekarze i cukiernicy przygotowali piernikowe i czekoladowe serca oraz obwarzanki i precle – aby pomóc wystarczyło takie piernikowe serce kupić.

Tegoroczne „Kaziuki” rozpoczęła Msza św., której przewodniczył Biskup Kazimierz Górny. Po Mszy św. studenci zza wschodniej granicy zaprezentowali program artystyczny o św. Kazimierzu. Natomiast wolontariusze skutecznie zachęcali ludzi do zakupienia przygotowanych piernikowych serc – m.in. przed kościołem Świętego Krzyża. W bieżącym roku, podobnie jak w 2020 r., z powodu stanu epidemii kiermasz miał symboliczny charakter.

Tekst i fotografie: Inga Kunysz.