PIEŚNI O MĘCE PAŃSKIEJ

Tym, co w sposób szczególny wyróżnia wieś Kolonię Polską (pow. Leżajsk, woj. podkarpackie) od pozostałych miejscowości w gminie jest zwyczaj śpiewów pasyjnych w wielkosobotnią noc, kultywowany przez mieszkańców już od ponad wieku.

Corocznie w tym czasie, przy udziale kilkunastoosobowej orkiestry wierni zebrani przy Grobie Chrystusa wykonują  Pieśni o Męce. Zwyczaj wielkosobotnich śpiewów z orkiestrą, według relacji informatorów został przeniesiony przez Księdza Stanisława Szpetnara z Sieniawy. Zebrał on również Pieśni o Męce Pańskiej śpiewane przy grobie Chrystusowym w kościele parafialnym w Kolonii Polskiej i wydał w formie zbioru pod tym samym tytułem w roku 1918. Podczas gdy w Sieniawie zwyczaj ten zaniknął, w Kolonii Polskiej jest żywo praktykowany do dziś. Ta wyjątkowa adoracja  Bożego Grobu trwa od 20.00 do 24.00. Śpiewy wykonywane są naprzemiennie z orkiestrą, zgromadzoną na kościelnym chórze (składającą się m.in. z bębna, akordeonów, saksofonów, trąbek, basów i skrzypiec) liczącą razem nawet 20 muzyków. Rekrutują się oni nie tylko z Kolonii Polskiej, ale także z odległych miejscowości. Muzycy ci, na co dzień nie grający razem, przyjeżdżają również na próby poprzedzające wielkosobotnie granie, by pracować wspólnie  nad brzmieniem orkiestry.

Parafianie zdają sobie sprawę z wyjątkowości tego zwyczaju, który jest bardzo ważny dla lokalnej społeczności i od ponad 100 lat jest przekazywany z pokolenia na pokolenie. Świadczą o tym wypowiedzi zarówno starszych jak i młodszych mieszkańców wsi.

W ramach realizowanego przez Muzeum od 2022 r. projektu pt. „EtnoPodkarpackie. Badania terenowe”  zostały przeprowadzone wywiady z mieszkańcami parafii Kolonia Polska, a w 2023r. został nakręcony film dokumentujący ten wyjątkowy zwyczaj.